تاریخچه آدامس

بررسی ‏ها نشان می‏دهد در گذشته مردمان اقسا نقاط دنیا، قسمت‏ های مختلف درختان مانند صمغ یا پوست را به منظور مصارف گوناگون می‏جویده ‏اند.مردم نواحی شمالی اروپا پوست درخت غان را به دلیل لذت بخش بودن جویدن آن و همچنین خواص متعدد دارویی این ماده نظیر خاصیت تسکین دهندگی دردهای دندانی، می‏ جویدند. همچنین مردمان مایاها به منظور رفع تشنگی و گرسنگی خود صمغ درخت sapodilla و سرخپوستان آمریکای شمالی صمغ درخت صنوبر را می‏ جویدند. مردمان ایران نیز از صمغ درخت بن که سقز نام دارد به عنوان یک جویدنی (آدامس) طبیعی استفاده می‏ کردند. ( سقز به عنوان یک ماده با خواص دارویی زیاد توسط پزشک‌های مشهوری چون ابو علی سینا برای درمان بیماری‏ های مختلف از جمله دستگاه گوارش تجویز می‌شده است.) اما اولین بار آدامس جویدن به عنوان عادتی روزمره را یونانیان باستان به مردمان جهان شناساندند.زنان یونانی صمغ درخت mastic یا mastiche، را به منظور تمیز کردن دندان‌ها و همچنین خوش‌بو کردن تنفس می جویدند.

اما اولین بار آدامس در سال ۱۸۴۸ میلادی در آمریکا به عنوان محصول تجاری فروخته شد. برادران کرتیس با اضافه کردن کمی ‌طعم به «صمغ درخت صنوبر» و هم‌چنین افزودن پارافین برای نرم شدن، اولین آدامس مدرن را پس از حدود دو سال تلاش ساختند و هر تکه از آن را در ازای یک پنی فروختند. به تدریج برای شیرین شدن آدامس، به آن شکر اضافه کردند.در اوایل دهه 1850، نخستین کارخانه تولید آدامس در جهان به نام  برادران کرتیس، Curtis Chewing Gum  Factory نامگذاری شد.
نخستین فرمول ساخت آدامس متعلق به یک دندان‌پزشک است. دکتر «ویلیام سمپل» از اوهایو آمریکا در سال ۱۸۶۹ با ترکیبی از رزین، قند، شیرین‌بیان و ذغال توانست آدامس بسازد، اگرچه هیچ‌وقت آن را به تولید انبوه نرساند. به این ترتیب، فرصت برای توماس آدامز از نیویورک پدید آمد تا این کار را پیش ببرد.
توماس آدامز منشی رهبر سابق مکزیک، آنتونیو لوپس دسانتا آنا بود. آنتونیو گاهی تکه های Manilkara chicle که گیاهی گرمسیری مختص مناطق گرمسیری است را می جوید. درست زمانی که ماده‌ای به نام چیکل (chicle) تولید شد آدامز تلاش خود را برای استفاده از چیکل به عنوان پلاستیک لاستیک چرخ آغاز نمود و زمانیکه در این راه توفیق نیافت با افزودن شکر به گیاه چیکل، آدامس را به وجود آورد که بعدها با عنوان چیکلتس (Chiclets)- یک برند شناخته شده که امروزه هنوز هم با این نام محبوب است، شناخته شد. آدامز آدامس تولیدی خود را سقز جویدنی نیویورکی آدامز (Adams New York Chewing Gum) نامگذاری کرد. به نظر می رسد کلمه ی آدامس در زبان فارسی در واقع تلفظ اشتباه نام آدامز است که بر روی جعبه ی اولین صمغ های وارداتی به ایران نوشته شده بود.
اما نمی توان در مورد تاریخ آدامس بدون صحبت از ریگلی بزرگ صحبت گرد. ریگلی که کار خود را به عنوان فروشنده صابون در زادگاهش فیلادلفیا آغاز کرد در ابتدای قرن بیستم به واسطه ی فروش آدامس، به یکی از ثروتمندترین مردان در آمریکا تبدیل شد. ریگلی که فروشنده ای خلاق و بلند پرواز بود در سال 1891 و پس از نقل مکان به شیکاگو، به منظور افزایش فروش، شروع به ارائه مشوقی به صاحبان فروشگاه ‏ها برای خرید محصولات خود، مانند قوطی های بیکینگ پودر رایگان با هر سفارش کرد. او دید بکینگ پودر بیشتر از محصول اصلیش به فروش می ‏رود. لذا فروش صابون را متوقف و شروع به فروختن بکینگ پودر کرد. این بار درکنار فروش محصول خود آدامس را به عنوان جایزه ی خرید مشتریان ارائه کرد،  با مشاهده ی فروش بیشتر آدامس نسبت به بیکینگ  پودر، ریگلی تصمیم به تولید و فروش آدامس گرفت. در سال 1893 ریگلی شرکت «آدامس نعنایی ریگلی» را تاسیس کرد و دو مارک جدید آدامس، Juicy Fruit و Wrigley’s Spearmint را راه اندازی کرد. از آنجا که صنعت آدامس مملو از رقبا شده بود، ریگلی تصمیم گرفت با صرف هزینه ‏های زیاد برای تبلیغات و بازاریابی مستقیم، محصولات خود را برجسته کند. در سال 1915، شرکت ریگلی کارزاری را آغاز کرد که در آن نمونه ‏های رایگان آدامس خود را برای میلیون‏ ها آمریکایی که نامشان در دفترچه تلفن ثبت شده بود ارسال کرد. تبلیغات دیگر او در این زمینه شامل ارسال آدامس برای کودکان ایالات متحده در دومین سالگرد تولدشان بود. جالب است بدانید شرکت ریگلی در حال حاضر یکی از بزرگترین شرکتهای صنایع غذایی آمریکایی است که تولید کننده انواع محصولات از جمله آدامس‏ ها با برند ریگلی می ‏باشد. برندهای Doublemint, Extra, Orbit, Five از دیگر برندهای آشنای شرکت ریگلی در ایران است.
 فرانک فلیر که از سال 1885 شرکت تولید کننده آدامس داشت، تلاش های زیادی را جهت تولید آدامس های حبابی انجام داد.  او سرانجام در سال 1906  آدامس حبابی با نام Blibber Blubber، را اختراع کرد، هر چند فرمول موفقیت آمیز آدامس حبابی نهایتا در سال 1928 توسط  والتر دیمر که یکی از کارمندان فلر بود ارایه شد و Dubble Bubble نام گرفت.
در سال 1928، تحولی بزرگ در صنعت آدامس ‏سازی به وجود آمد و آدامس ‏هایی تولید شد که مواد دارویی به آن ‏ها اضافه می‏شد تا با جویدن آن، مصرف کننده بتواند داروهای خود را راحت تر دریافت کند.
در سال 1991 (حدود 29 سال پیش)، تشکیلات دارویی (فارماکوپه) اروپا، طرح استفاده و مصرف آدامسی را داد که به کمک آن بیماری ‏های دهانی و یا بیماری‏ های سایر نقاط بدن از طریق موادی که از راه دهان و یا سیستم گوارشی جذب می‏شوند قابل درمان هستند. با جای دادن مواد دارویی در ترکیبات محلول در آب و یا در ترکیبات محلول در چربی، می توان این داروها را خیلی سریع (در عرض 15-10 دقیقه) پس از شروع جویدن آدامس و یا به کندی (طی ساعت‏ ها) به بدن فرد مصرف کننده رساند. از این داروها می توان به فلوراید (برای درمان و کاهش پوسیدگی‏ های دندانی)، کلرهگزیدین (که یک ضد عفونی کننده موضعی است)، نیکوتین (برای کاهش کشیدن سیگار با دریافت نیکوتین سیگار از طریق جویدن آدامس)، آسپیرین (که ضد درد و التهاب است)، دیمن هیدرینات (برای بیماری های روانی– هیجانی)، دیفن هیدرامین (داروی ضد حساسیت)، نیترات میکونازول (درمانگر بیماری قارچی کاندیدیاز یعنی همان برفک دهانی)، آنتی اسیدها (در تسکین و درمان ناراحتی معده به کار می‏رود)، و کافئین (به عنوان کاهش دهنده خواب) اشاره کرد. جویدن آدامس به ویژه برای کودکان به علت سختی مصرف دارو در این رده سنی، به عنوان روشی نوین برای دریافت داروها بیشتر مورد توجه است.